کرم گلوگاه انار (Lepdoptera: Pyralidae) Ectomyelois ceratoniae، آفت کلیدی و از عوامل مهم کاهش کمی و کیفی محصول انار در ایران است. این آفت چند میزبانه است و علاوه بر انار به پسته، انجیر، زردآلو، بادام، هلو، گلابی، سیب، به، گردو و خرما نیز خسارت میزند.
در ادامه خواهیم خواند:
مورفولوژی آفت
حشره کامل، شب پره کوچکی به رنگ خاکستری است و دارای یک نوار زیگزاگ و شدیدا دندانه دار در قاعده بالهای جلو است. تخم آن بیضوی و کمی کشیده و در ابتدا به رنگ قرمز است که با نزدیک شدن به مرحله تفریخ، کم رنگتر شده و در نهایت به رنگ سفید متمایل به زرد میرسد.
مراحل زندگی آفت
زمستان گذرانی آفت به صورت سنین مختلف لاروی در داخل انارهای باقی مانده روی درخت، در باغ یا انبار طی میشود. به هنگام بهار شفیرهها تشکیل و شب پرههای آفت بسته به دمای هوا در اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت هم زمان با آغاز ظهور گلهای سری اول انار ظاهر میشوند. ظهور شب پرههای نسل زمستان گذران تا اواسط خرداد ادامه مییابد. شب پرهها پس از جفتگیری تخم خود را که میانگین 25 عدد است، درون تاج انار یا شکافهای ناشی از ترکیدگی میوه میگذراند. لاروها پس از تفریخ از سطح داخلی کاسبرگ تغذیه میکنند. سپس بعد از ایجاد سوراخ وارد میوه میشوند و عوامل قارچی و باکتریایی را نیز به درون میوه منتقل میکنند.
خسارت آفت
خسارت آفت در باغهای انار چیزی حدود 20 تا 80 درصد است. این کرم در اصفهان دارای سه تا چهار نسل است.
کرم گلوگاه انار قسمتی از باغداری انار است و حذف کامل این آفت ناممکن است و تنها یک برنامه جامع مدیریتی میتواند خسارت ناشی از این آفت را تا حدودی کاهش دهد.
روشهای مدیریت آفت
در صورت رعایت موارد زیر تا حدی زیادی مانع خسارت این آفت خواهد شد:
- رعایت نظافت باغ (از بین بردن علفهای هرز، پاکسازی باغ از میوههای آلوده ریخته شده در کف باغ و سوزاندن آنها خارج از باغ)
- جلوگیری از تخم گذاری آفت با پوشاندن انارها (با استفاده از کیسه، یا گل برای مسدود کردن گلوگاه و ممانعت از تخم گذاری)
- محلول پاشی کائولن 4 بار به مدت هر 4 هفته یک بار با میزان 5 درصد
- استفاده از پرچم زدا (حذف پرچم با دستگاه مخصوص حدود 2 یا 3 هفته پس از اوج گلدهی درختان انار و یا 5 یا 6 هفته پس از ظهور اولین گل انار که در این زمان پرچم اکثر گلهای انار خشکیده است، به نحوی که داخل گلوگاه زخمی نگردد. این کار فقط یک بار برای گل اول انجام شود).
- دورکردن حشرات کامل: استفاده از عصاره گیاه انغوزه (برای استفاده از انغوزه حتما میبایست همزمان از تله فرمونی نیز استفاده شود) و یا استفاده از گوگرد یا آویزان کردن بطریهای حاوی گازوئیل از درختان (این مورد به صورت تجربی در تعداد محدودی از باغات استفاده شده است)
- استفاده از تله نوری
- استفاده از تله فرمونی
- آبیاری منظم و مناسب و استفاده کافی از پتاسیم جهت جلوگیری از ترکیدگی انارها
- رهاسازی زنبور تریکوگراما به میزان 60 گرم شفیره زنبور در هر هکتار (معادل 6000 عدد تریکو کارت یک صدم گرمی) در ده نوبت رهاسازی به فاصله 15-10 روز یکبار انجام شود.
- محلول پاشی ترکیب حاوی سیلیس به میزان 1-2 در هزار و به فاصله 2-3 هفته یکبار
- محلول پاشی ترکیب حاوی کلسیم جهت جلوگیری از ترک خوردگی میوههای انار
.