در باغبانی، از مواد مختلفی برای بهبود خاک و رشد گیاهان استفاده میشود. یکی از این مواد، پیت ماس است که از جمله مواد آلی و قابل تجدید استفاده در باغبانی می‌باشد. این ماده با ویژگی‌ها و کاربردهای متعدد خود، به باغبانان کمک می‌کند تا خاک بهتری به گیاهان خود ارائه داده و رشد گیاهان را بهبود بخشند. در این راهنما از گروه آرمان سبز آدینه، به بررسی پیت ماس، کاربردها و ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
پیت ماس چیست؟
ممکن است قبلاً اسم پیت ماس Peat Moss را شنیده باشید؛ اما آیا می‌دانستید که این ماده، با وجود کاربردهای مختلفی که در باغبانی یا در کشت هیدروپونیک دارد، باعث بحث‌های زیست محیطی شده است؟ بسیاری از افراد حتی افرادی که اغلب از آن استفاده می‌کنند، به طور کامل نمی‌دانند که پیت ماس چیست و چگونه باید به درستی از آن استفاده کرد. پیت ماس، محصولی فیبری به رنگ قهوه‌ای تیره است که از تجزیه خزه اسفاگنوم و سایر مواد آلی در باتلاق‌های ذغال سنگ نارس به دست می‌آید. این فرآیند تجزیه بدون حضور هوا اتفاق می‌افتد که باعث کاهش سرعت تجزیه و تخلیه باتلاق میشود. تولیدکنندگان پس از حفر، لایه‌های پیت ماس را از باتلاق استخراج کرده، آن را پردازش و خشک می‌کنند، سپس آن را در کیسه‌ها بسته‌بندی کرده و در فروشگاه‌های باغبانی عرضه می‌کنند.
برای سفارش انواع بسترهای کشت گلخانه ای کلیک کنید.
تفاوت پیت، پیت ماس و خزه اسفاگنوم
معمولاً پیت به عنوان پیت ماس نیز شناخته میشود، حتی اگر تا حدودی متفاوت باشند. پیت محصولی است که از مواد آلی در باتلاق‌ها تشکیل میشود. ذغال سنگ نارس می‌تواند از مواد مختلفی تشکیل شود، اما بیشترین اندازه آن از خزه اسفاگنوم استخراج میشود، از این رو به آن پیت ماس گفته میشود.
در عین حال، خزه اسفاگنوم گیاهی است که در لایه سطحی تورب، خاک یا باتلاق رشد می‌کند. در هوای سرد و مرطوب بهترین شرایط رشد را دارد. با گذشت زمان، بخش‌های قدیمی آن در لایه زیرین فرو می‌روند و فرآیند تجزیه در این لایه بدون اکسیژن، بسیار کند صورت می‌گیرد تا در طی هزاران سال، یک لایه ضخیم از ماده همگن مرده به نام پیت ماس تشکیل شود.
برای سفارش خرید پیت مارس برند Hortimed کلیک کنید.
تاریخچه پیت ماس
ذغال سنگ نارس از قرن‌ها به عنوان منبع سوخت در برخی کشورها استفاده می‌شد. اما از دهه 1940 میلادی، استفاده از پیت ماس در باغبانی به عنوان اصلاح کننده خاک و مخلوط رشد بذر و سایر کاربردهای کشاورزی شروع شد. پیت ماس‌ها عمدتا در باتلاق‌ها و تالاب‌های نیمکره شمالی یافت می‌شوند. کانادا دومین کشوری است که بیشترین میزان پیت ماس را تولید می‌کند و حدود 25 درصد از تولید جهانی پیت ماس را به خود اختصاص داده است. بعد از کانادا، کشورهایی مانند فنلاند، سوئد و... در ادامه لیست تولید کننده قرار می‌گیرند. حدود 3 درصد از سطح زمین را باتلاق‌های ذغال سنگ نارس تشکیل می‌دهند که در طی هزاران سال به وجود آمده‌اند.
استخراج پیت ماس
برخی از کشورها قوانین سختگیرانه‌ای درباره استخراج پیت ماس دارند، به عنوان مثال، در کانادا، هر پیتی که برداشت میشود، ابتدا تحت آنالیز دقیق قرار می‌گیرد تا مشخص شود آیا تأثیر طولانی مدتی بر محیط زیست دارد یا خیر؟! همچنین پیت ماس با روش‌های پایدار و حفاظتی استخراج میشود. فرآیند استخراج به این صورت است که ابتدا شبکه‌ای از خندق‌ها را در امتداد منطقه پیت لند حفر می‌کنند تا آب آن تخلیه شود. سپس، گیاهان سطحی را برداشته و پیت را آماده برداشت می‌کنند.
مزایای پیت ماس
پیت ماس Peat Moss مزایای بی‌شماری برای گیاهان دارد از جمله:
- پیت ماس تمیز است: اگر بدانید که بسیاری از مواد در حال رشد، به خصوص مواد ارگانیک، واقعاً تمیز نیستند، این ویژگی را بسیار دوست خواهید داشت. کار با پیت ماس بسیار آسان است. حتی اگر مقداری خزه خیس به پیت ماس چسبیده باشد، فقط کافی است آن را جدا کرده یا بگذارید خشک شده و سپس تمیزش کنید.
- پیت ماس استریل است: یکی از بهترین ویژگی‌های پیت ماس، استریل بودن آن است. هیچ گونه باکتری، قارچ، مواد شیمیایی مضر و دانه‌های علف‌های هرز ندارد. این ماده برای نهال‌هایی که نسبت به محیط اطراف کاملاً حساس هستند، عالی است.
- رطوبت را حفظ می‌کند: پیت ماس می‌تواند آب را به خوبی جذب و حفظ کند. بنابراین یک مکان عالی برای شروع بذر و مخلوط شدن با سایر مواد رشد می‌باشد.
- دسترسی به آن راحت است. شما می‌توانید به راحتی پیت ماس را در فروشگاه‌های باغبانی و کشاوزی مانند آرمان سبز آدینه پیدا کنید.
- برای گیاهان اسیدی مناسب است: پیت ماس با pH پایین از 3.5 تا 6 به طور متوسط بسته به منبع پیت ماس استخراج میشود؛ بنابراین برای گیاهان اسیدی مانند توت فرنگی و زغال اخته بسیار مناسب است.
- فشرده نمی‌شود: اگرچه پیت ماس به خوبی آب را جذب می‌کند، اما برخلاف خاک فشرده نمی‌شود. مشکل تراکم این است که ایجاد فضایی برای عبور آب و هوا را سخت می‌کند. با اضافه کردن پیت ماس به هر ماده فشرده، مشکل تراکم حل شده و باعث میشود مخلوط در حال رشد آب و هوا را بهتر جذب نماید.
معایب پیت ماس
علاوه بر مزایای ذکر شده، پیت ماس ممکن است معایبی نیز به همراه داشته باشد، از جمله:
فاقد مواد مغذی:
پیت ماس، بر خلاف سایر مواد آلی مانند کمپوست، عملاً هیچ مواد مغذی مهمی ندارد. همچنین، دربرگیرنده هیچ گونه میکروب مفیدی نیست. خاطر نشان میشود که پیت ماس شرکت آرمان سبز با عناصر مهم و ضروری رشد گیاه غنی شده است که استفاده از آن برای گیاهان محیط بسیار مناسبی را برای رشد به ارمغان می آورد.
مسئله خشکی:
با وجود این که پیت ماس می‌تواند آب را تا 10 برابر وزن خود به خوبی نگه دارد و به عنوان یک مکمل خوب برای خاک مورد استفاده قرار گیرد، اما زمانی که به طور کامل خشک شود، زمان زیادی طول می‌کشد تا رطوبت موردنیاز را به دست آورد. بنابراین، زمانی که از پیت ماس به تنهایی برای شروع بذر استفاده می‌کنید، باید اطمینان حاصل کنید که آب مورد نیاز گیاه به میزان کافی تامین شود یا آن را با خاک و دیگر مواد مخلوط کنید.
میزان pH مخلوط:
اگرچه گیاهانی که از محیط اسیدی استقبال می‌کنند با پیت ماس با سطح pH پایین سازگاری دارند، اما این به این معنا نیست که همه‌ی گیاهان بتوانند از آن بهره‌مند شوند. برای حفظ یک محیط متعادل یا قلیایی، باید مقداری مواد با pH بالا مثل آهک به محیط اضافه کرده و سطح pH مخلوط را به دقت نظارت کنید تا از تغییرات غیرمطلوب جلوگیری شود.
منبع تجدیدناپذیر:
پیت ماس تا هزاران سال زمان می‌برد تا تجزیه شود، بنابراین به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر محسوب میشود. به همین دلیل و عدم سازگاری با محیط زیست، بسیاری از تولیدکنندگان در حال جایگزین کردن پیت ماس با مواد مناسب‌تری هستند.
نحوه استفاده از پیت ماس
اکنون که با فواید و معایب پیت ماس آشنا شدید، ممکن است ایده‌های مبهمی درباره استفاده از آن داشته باشید. در اینجا به بررسی جزئیات بیشتری می‌پردازیم.
پیت ماس، با ویژگی‌های خوبی که برای کاشت گیاهان دارد، معمولاً به تنهایی به عنوان یک محصول مستقل استفاده نمی‌شود و به عنوان بستری مناسب برای رشد گیاهان شناخته نمی‌شود. برای بهبود کیفیت مخلوط، معمولاً یک سوم تا دو سوم مقدار کل با سایر مواد مخلوط میشود.
-
اصلاح خاک:
پیت ماس به عنوان یک اصلاح‌کننده خاک بسیار مفید است. برای خاک‌های رسی و سنگین که به راحتی فشرده می‌شوند، ساختار خاک را نرم می‌کند و زهکشی را بهبود می‌بخشد. برای خاک‌های شنی، پیت ماس به حفظ رطوبت و ارائه مواد مغذی برای ریشه‌های گیاهان کمک می‌کند. معمولاً نسبت 2 به 1 برای این موارد استفاده میشود، به این معنی که دو قسمت خاک به هر یک قسمت پیت ماس اضافه میشود.
-
کشت هیدروپونیک:
پیت ماس یک محیط رشد خوب برای کشت بدون خاک است، اما به تنهایی استفاده نمی‌شود. معمولاً با مواد دیگری مثل پرلیت و ورمیکولیت مخلوط میشود تا رطوبت و هوادهی متعادل باشد. برای استفاده در کشت هیدروپونیک، باید مواد دیگری همراه با پیت ماس استفاده شود تا از فشار بیش از حد بر روی ریشه‌های گیاهان جلوگیری شود.
-
شروع بذر:
پیت ماس به دلیل استریل بودن، به عنوان یک محیط مناسب برای شروع بذر بسیار مناسب است. این ماده دارای خواص ضد عفونی کننده است که از باکتری‌ها و قارچ‌ها در دانه‌ها جلوگیری می‌کند. برای استفاده در شروع بذر، می‌توانید از پیت ماس به تنهایی یا به همراه مقداری خاک استفاده کنید، یا از ترکیباتی مثل پرلیت، ورمیکولیت و غیره استفاده نمایید. این کار از بیماری‌ها، قارچ‌ها و باکتری‌هایی که معمولاً در خاک یافت می‌شوند، جلوگیری می‌کند.
-
پرورش گیاهان اسیددوست:
به دلیل داشتن pH پایین، پیت ماس برای گیاهانی که نیاز به محیط اسیدی دارند بسیار مناسب است. از این گیاهان می‌توان به زغال اخته، توت فرنگی، گوجه فرنگی و غیره اشاره کرد.
کاربردهای پیت ماس
پیت ماس در باغبانی کاربردهای فراوانی دارد و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود در بسیاری از کشت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در کشت‌های گلخانه‌ای نظیر انواع گل‌های شاخه بریده، سبزیجات و درختچه‌های در حال رشد، تولید گیاه در فضای باز، پرورش قارچ‌های خوراکی و دارویی، محوطه‌سازی و بام سبز استفاده میشود. به طور کلی کاربردهای پیت ماس را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:
- از خاک پیت ماس می‌توان برای ایجاد بستر مناسب جهت کاشت نهال استفاده کرد. توجه داشته باشید که نسبت مخلوط شدن خاک به پیت ماس دو به یک باشد.
- برای کاشت چمن نیز می‌توان از این بستر استفاده کرد. در این حالت، 5 سانتی‌متر پیت ماس را با 15 سانتی‌متر خاک مخلوط کنید.
- کاشت پیاز نیز در صورت ترکیب خاک و پیت ماس به نسبت مساوی امکان‌پذیر است.
- در کشت قارچ، پیت ماس به عنوان پوشش کمپوست استفاده میشود و با نام «خاک پوشش قارچ» شناخته میشود.
- خاک پیت ماس بستری مناسب برای کاشت کاکتوس و ساکولنت است.
- در کاشت گوجه و خیار نیز استفاده میشود.
- برای کشت گیاهان حساس به شوری می‌توان از پیت ماس برای اصلاح خاک استفاده کرد.
- در کاشت سبزیجات و صیفی‌جات، می‌توان پیت ماس را با خاک ترکیب کرد.
- با ترکیب پیت ماس و کوکوپیت بستری مناسب برای تولید نشا و کشت بذر فراهم کنید.
- برای جابه‌جایی درختان، حفره را با ترکیب پیت ماس و خاک پر کرده و سپس درخت را منتقل کنید.
آیا پیت ماس برای باغبانی و کشاورزی مناسب است؟
بدون شک، به علاوه تمام فواید و کاربردهای خوبی که در بالا ذکر شد، پیت ماس یک ماده عالی برای باغبانی و کشاورزی است؛ اما با بررسی نکات زیر برای پاسخ به این سوال می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا از پیت ماس استفاده کنید یا خیر؟!
- برای شروع بذر عالی است.
- پیت ماس برای اصلاح خاک بسیار مناسب است.
- دارای pH پایین است، بنابراین برای اکثر گیاهان اسید دوست یا قابل تحمل اسید مناسب است.
اگر در این مسیر نیاز به کمک داشتید، می‌توانید برای انتخاب بهترین محصول برای زمین‌های کشاورزی و باغ‌های خود، با مشاورین ما در گروه آرمان سبز آدینه تماس گرفته و مشاوره رایگان دریافت کنید.
.